در سری مقاله‌های میکس و مسترینگ پس از آشنایی با ابعاد میکس و مستر و این که یاد گرفتیم چگونه به صدا عمق دهیم و چگونه ارتفاع صدا را با اکولایزر کنترل کنیم، حال به سراغ بعد سوم، یعنی کنترل عرضی صدا می‌رویم. می‌خواهم دوباره مثال بند موسیقی را که در مقاله‌ی قبلی گفتم را مطرح کنم. همان‌طور که می‌دانیم، در یک بند موسیقی، همه‌ی اعضای بند در یک نقطه اجرا نمی‌کنند و هرکدام با توجه به سازی که می‌نوازند، در جاهای مختلف استیج قرار می‌گیرند و اگر دقت کرده باشید وکالیست‌ها معمولا در وسط استیج اجرا می‌کنند و نوازنده‌ها در اطراف آن.
میکس و مسترینگ چیست؟
آشنایی با ابعاد صدا در میکس و مسترینگ
بُعد اول میکس و مسترینگ: عمق صدا
بُعد دوم میکس و مسترینگ: ارتفاع صدا
بُعد سوم میکس و مسترینگ: عرض صدا
برای راحتی بیشتر تمام این مقالات را در قالب یک کتاب الکترونیک برای شما آماده کردیم. برای دانلود کافی است
روی لینک زیر کلیک کنید
دانلود پی دی اف آموزش میکس و مسترینگ
بعد عرض صدا در میکس و مستر
بُعد عرضی صدا در میکس و مسترینگ برای واید نشان دادنِ موسیقی استفاده می‌شود. کنترل درستِ این بُعد، حسِ طبیعی بودن را در موسیقی ایجاد می‌کند. بُعد عرض صدا، فضای چپ تا راست اسپیکر مانیتورینگِ ما را شامل می‌شود (یجورایی زاویه‌ی 180 درجه). دقیقا مانندِ مثال بند موسیقی، کار ما در این بعد قرار دادن صداهای مختلف در این طیف عرضی است. به این شکل موسیقی ما احساس بهتر و طبیعی‌تری را در شنونده ایجاد خواهد کرد. ترکیب عمق دادن و ایجاد عرض استریویی در آهنگ، و ایجاد آن حس 3-بُعدی که شنونده را وارد موسیقی ما کند، کاری هنرمندانه و تقریبا دشواری است. نیاز به تمرین و دقت زیادی است و همینطور گوش‌های قوی هنگام شنیدن. (خداروشکر هیچ‌کدوم، کارایی نیستن که با تمرین به دست نیاد).
برای عرض دادن به صدا در میکس و مستر، ابتدا باید با اصطلاحاتی آشنا شویم و مشخصا ابزارهایی داریم که امروز در آرتیست شو آن‌ها را معرفی می‌کنیم.
با مونو و استریو شروع کنیم.
صدای مونو و استریو یعنی چه؟
صدای مونو یعنی اینکه هر دو اسپیکر یا هر دو گوش هدفون، دقیقا یک صدا را پخش کنند. به این شکل ما صدا را کاملا از روبه‌روی خود می‌شنویم. در حالت استریو اما به این شکل نیست. در استریو صدا در طیف چپ تا راست اسپیکر مانیتورینگ پخش شده؛ یعنی هر صدا با توجه به جایگاهی که در این طیف عرضی در میکس آهنگ به آن داده شده، از همان‌جا پخش می‌شود. (مثلا صدای گیتار آکوستیک از سمت چپ‌تر میاد و صدای پیانو از راست‌تر).
همان‌طور که گفتیم، استریو طیف عرضیِ صداست. خب، این طیف مسلماً دارای محدوده‌ای است. محدوده‌ی که می‌توانیم آن را عریضتر یا باریک‌تر کنیم.
پنینگ برای کنترل عرض صدا در میکس و مسترینگ
ابزار اصلی برای کنترل عرض صدا در میکس و مستر پنینگ (Paning) است. به کمک پنینگ می‌توانیم موسیقی خود را درست مانند مثال بند موسیقی، طبیعی جلوه دهیم. به گیتاریست بگوییم که در سمت راست بایستد یا به پیانیستمان بگوییم که در سمت چپ، مقداری جلوتر بایستد و اجرا کند یا به درامر بگوییم در قسمت عقب‌تر، مایل به چپ یا راست اجرا کند (می‌خوام یادآوری کنم که جلو یا عقب بودن صدا را در بعد اول مشخص می‌کنیم). با ابزار پنینگ می‌توانیم صداها را در هرجای این استیج (چپ تا راست اسپیکر مانیتورینگ) پن کنیم. یکی از کاربردهای پنینگ برای ایجاد فضا در میانه‌ی فضای استریو است تا صداهای اصلی مانند وکال بهتر شنیده شوند. حال هرچه صداها را بیشتر به گوشه‌ها پن کنیم، آهنگ ما وایدتر به نظر می‌رسد.
در دوره‌های آموزشی آرتیست شو میکس و مسترینگ رو از پایه یادبگیر. از آشنایی با ابعاد صدا و ابزارها تا استفاده از تک تک پلاگین ها هنگام میکس آهنگ. لینک زیر رو لمس کن تا دوره‌ها رو مشاهده کنی
دوره های آموزشی میکس و مسترینگ
استریو ایمَجر (Streo Imager)
ابزار مهم دیگر ما در بعد عرض صدا در میکس و مسترینگ، ایمَجرها هستند. ایمجرها به ما این امکان را می‌دهند که بازه‌ی سیگنال‌ها را افزایش یا کاهش دهیم؛ یعنی طیف استریویی را عریضتر یا باریک‌تر کنیم (مثل کمپرسورها تو بعد عمق صدا). ایمجرها به صورت پلاگین مورد استفاده قرار می‌گیرند و کمک زیادی در کنترل عرض صدا در میکس و مستر می‌کنند.
مشخصا افکت‌هایی مانند ریورب هم باعث عرض دادن به صدا می‌شود. مثالی بزنیم: فرض کنیم صدای وکالی داریم که در مرکز استریو قرار دادیم. حال افکت ریورب را اعمال می‌کنیم؛ صدا عریضتر می‌شود. چرا؟ ریورب یعنی انعکاس صدا از اجسام سخت، در بازه‌های زمانی مختلف که باعث به‌وجود آمدن امواج پیچیده‌ای می‌شود. خب این انعکاس‌ها از گوشه‌ها به گوشِ ما می‌رسد، به این شکل صدا را خیلی وایدتر تصور می‌کنیم. (اینکه خودِ ریورب هم می‌تونیم پن کنیمو جای مناسب توضیح می‌دیم).
استفاده‌ی زیاد از استریو روی بیشتر لاین‌ها نه تنها باعث عریضتر شدن آهنگ نمی‌شود، بلکه باعث می‌شود صدای سازهای فردی، مبهم به نظر برسد!!
یک میکس واید، از لاین‌های استریو درکنارِ لاین‌های مونو تشکیل می‌شود که با ابزار پنینگ به جاهای مختلف فضای عرضیِ میکس پن شده است. یعنی نیاز نیست تمام لاین‌های ما واید باشند. صداهایی مانند اورهدهای درامز، پیانو یا میکرفون‌های اتاق به این دلیل که خود به طور طبیعی پتانسیل عریض کردن آهنگ را دارند، منابع خوبی برای عرض دادن به آهنگ حساب می‌شوند.
خب با عرض استریویی در میکس و مستر هم آشنا شدیم و ابزارهاشو شناختیم. مرسی که بازم همراه ما بودین 💜 در مقاله‌های بعدی “میکس و مستر” بیشتر به ابزارهای این ابعاد و نحوه‌ی استفاده ازشون می‌پردازیم. پس مقاله‌ی “گین استیج یعنی چه” رو حتما مطالعه کنین
دیدگاه‌ها