موسیقی بهنوعی روایت یک داستان است و بهترین داستانها از فرم و دستهبندی مناسبی برخوردارند. پس یک موسیقی خوب هم باید چیدمان و ساختاری درست داشته باشد و بخشهای مختلف آن به خوبی جایگذاری شوند. اینکه آهنگ چطور شروع شود، به چه شکل پیش برود، اوج و فرود آن کجا باشد و بهطورکلی برنامهریزی برای تکتک لحظات آهنگ چطور انجام شود مبحث اصلی ما در ساختار موسیقی است. این چالش بسیاری از هنرجویان موسیقیست که چگونه ساختار ابتدایی آهنگ خود را بسازند و ملودیها، ریتمها و هارمونیها را به خوبی جایگذاری کنند و هر بخش را با توجه به نیاز آهنگ در جای مناسب خود قرار دهند. چگونه بودن ورس، کورس یا کارس، بریج و سایر بخشهای آهنگ همیشه از مهمترین قسمتهای آهنگسازی و تنظیم یک آهنگ بهشمار میرود. در مقالههای پیشین با مرحلهی ریتم سازی و ملودی سازی و ساخت هارمونی آشنا شدیم. حال در این مقاله میخواهیم با ساختار موسیقی آشنا شویم و بدانیم ورس چیست؟ کورس در آهنگ به چه معناست؟ بریج به چه میگویند و با اینترو و اوترو آشنا میشویم.
در این مقاله قسمتهای مختلف یک آهنگ را همراه با آهنگ Chained to rythem از katy Perry توضیح میدهیم که پیشنهاد میکنیم پس از مطالعه مقاله برای درک بهتر مطالب گفته شده یکبار آنرا کامل گوش کنید. (مثل همیشه باید این نکته رو یادآوری کنیم که هیچ قانون خاصی برای ساخت یک اثر هنری وجود نداره و هرکسی آزادانه و با سلیقهی خودش میتونه موسیقی موردعلاقهشو بسازه 😊🎼)
- چگونه آهنگ بسازیم؟
- چگونه ریتم بسازیم؟
- چگونه ملودی بسازیم؟
- ورس و کورس چیست؟ آشنایی با 9 قسمت اصلی ساختار موسیقی
ساختار موسیقی چیست؟
ساختار موسیقی چیست؟ به ساختمان اصلی آهنگ و قسمتهای مختلف آن ساختار موسیقی به انگلیسی Music Structure میگویند. همانطور که میدانید هر موسیقی از بخشهای مختلفی تشکیل میشود که معمولا در قسمت تنظیم آهنگ مشخص میشود. برای مثال قسمتهایی مانند شروع، اوج و پایان دارد. قسمتهایی از آهنگ آرامتر است و از سازهای کمی استفاده میشود و قسمتهایی از آهنگ شلوغتر و پرسروصداتر هستند و از سازهای بیشتری استفاده میشود. این وظیفهی آهنگساز و تنظیمکننده است که قسمتهای مختلف موسیقی را مشخص کنند و هر بخش را با توجه به سلیقه خود و نیاز آهنگ جایگذاری کنند. راستی ما در دوره جامع آهنگسازی و تنظیم آرتیستشو، طی 25 ساعت آموزش ویدئویی بهصورت تئوری و عملی تمام مراحل ساخت یک آهنگ را قدمبهقدم باهم بررسی میکنیم و بهصورت تخصصی به تمام جزئیات ساخت یک آهنگ میپردازیم، برای مشاهده دوره جامع آهنگسازی و تنظیم کلیک کنید.
قسمتهای مختلف یک آهنگ عبارتاند از:
- اینترو (Intro)
- ورس (Verse)
- کورس (Chorus)
- پری کورس (Pre Chorus)
- سولو (Solo)
- هوک (Hook)
- بریج (Bridge)
- دراپ (Drop)
- آوترو (Outro)
قبل از اینکه بهطور دقیق به هرکدوم از این بخشها بپردازیم، چند مثال ساده از ساختار آهنگها در سبکهای مختلف براتون میزنیم تا درک بهتری از قسمتهای یک آهنگ بهدست بیارید.
ساختار آهنگ در سبک پاپ معمولا به این شکل است: اینترو، ورس، کورس، ورس، بریج، کورس و آوترو.
ساختار آهنگ در سبک رپ معمولا به این شکل است: اینترو، ورس، کورس، ورس، کورس، آوترو.
در انتهای مقاله و پساز آشنایی با مباحث اصلی، دو آهنگ متفاوت را بهطور کامل باهم بررسی و درباره بخشهای اصلی آنها باهم صحبت میکنیم.
اینترو در موسیقی به چه معناست؟
مانند شروع یک فیلم یا داستان، موسیقی هم باید شروع جذابی داشته باشد تا توجه شنونده را خیلی زود به خود جلب کند. اینترو (به انگلیسی Intro) قسمت ابتدایی آهنگ است و بنا به سلیقه سازنده میتواند به روشهای مختلفی اجرا شود. معمولا اینترو در موسیقی آرام است و با یک یا دو ساز یا صدا ساخته میشود. در دنیای امروز اهمیت اینترو از هر زمان دیگری بیشتر است، چرا که به علت تنوع بسیار زیاد آهنگها، اکثر مخاطبان در همان ثانیههای ابتدایی آهنگ تصمیم میگیرند به گوش دادن آن ادامه دهند یا تنها با یک کلیک آن را عوض کنند. بنابراین شما تنها چند ثانیه فرصت دارید تا توجه مخاطب را بهخود جلب کنید. هدف از اینترو در موسیقی چیست؟ هدف از اینترو جذب کردن شنونده و آماده کردن او برای درک ریتم، تمپو و ملودی آهنگ است.
ورس در موسیقی چیست؟
ورس در موسیقی چیست؟ ورس به انگلیسی Verse محتوای داستان موسیقی است. در موسیقیهایی که دارای ترانه (Lyric) هستند، ورس فضایی برای گفتن داستان از طرف خواننده است. ورس در طول آهنگ معمولا بیشتر از 2 بار شنیده میشود و ملودی آن در اکثر اوقات ثابت است و تنها متن آن تغییر میکند. ورس در رپ به چه معناست؟ در سبکهایی مانند رپ و هیپهاپ (HipHop) که بیشتر کلاممحور هستند، ورسها معمولا توسط خود رپر نوشته میشود و تعداد و زمان آنها هم بیشتر است. این که ورسهای یک آهنگ چقدر با هم هماهنگ باشند یا چگونه بیان شوند که نظر شنونده را به خود جلب کند به خلاقیت خواننده و ترانهسرا برمیگردد. در آهنگهای پاپ گاهی اوقات ورس اول و دوم یکی است و تفاوتی باهم ندارند، اما در سبکهای راک و هیپهاپ این اتفاق کمتر میافتد و معمولا ورسها با یکدیگر متفاوت هستند. گاها به ورس در موسیقی A نیز گفته میشود.
سعی کنید ورس آهنگتان را جذاب شروع کنید تا توجه شنونده را در همان ابتدای کار به خود جلب کنید. همیشه به این نکته توجه داشته باشید اگرچه ریتم و ملودیای که در ورس استفاده میکنید تاثیر زیادی در جذاب بودن آهنگ دارد، اما باز هم ما انسانها ذاتاً به شنیدن داستان (Story Telling) علاقهی زیادی داریم و یک داستان و شعر خوب برای ورس آهنگتان تحول زیادی در کیفیت کارتان ایجاد میکند و از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
پری کورس چیست؟
پری کورس (به انگلیسی Pre Chorus) معمولا در انتهای ورس قرار میگیرد و بسیار کوتاه است. ساختار پری کورس به شکلیست که انگار ما را برای شنیدن یک چیز شگفتانگیز آماده میکند و آن چیز شگفتانگیز کورس آهنگ است. درواقع پری کورس پُلی است که شنونده را از ورس به کورس میبرد. در بعضی از آهنگها میبینیم که وجود پری کورس چقدر به زیباتر شدن آهنگ کمک میکند و تاثیرگذاری کورس آهنگ را بر روی شنونده دوچندان میکند. پری کورس در ساختار موسیقی تمام آهنگها ثابت نیست و حضور این قسمت از موسیقی به انتخاب آهنگساز و تنظیم کننده بستگی دارد.
کورس آهنگ چیست؟
کورس آهنگ چیست سوال بسیاری از افرادی است که قصد شروع یادگیری آهنگسازی را دارند. کورس به انگلیسی Chorus مهمترین قسمت یک آهنگ است. کورس در لغت بهمعنای همخوانی است. درواقع همان بخشی از آهنگ است که معمولا چند بار در طول آهنگ تکرار میشود و شوندگان با آن ارتباط زیادی برقرار میکنند. کورس اصلیترین و خاطرهانگیزترین قسمت آهنگ است و معمولا خلاصهای از داستان آهنگ را بیان میکند. معمولا ملودی اصلی آهنگ در این قسمت ظاهر و گاها عنوان اصلی یا اسم آهنگ هم در این قسمت بیان میشود. درواقع ورس و پری کورس برای این قسمت تلاش میکنند (میشه گفت یجورایی در خدمت کورس هستن)، بنابراین کورس آهنگ باید به زیبایی هرچه تمامتر این تلاشها را پاسخ دهد. به دلیل اهمیت بسیار زیاد کورس در آهنگ و تاثیرگذاری بالای آن بر مخاطب، همیشه سعی کنید به نوعی آنرا بسازید که در همان بار اول توجه شنونده را جلب کند. هر چند معمولا بهدلیل یکسان بودن شعر و تکرار آن در طول آهنگ (2 تا 4 بار)، احتمال ماندگاری کورس در ذهن شنونده بالاست. گاها به کورس در موسیقی B نیز گفته میشود. در بعضی از آهنگها قسمتی از کورس شامل هوک میشود که یکی از جذابترین قسمتهای آهنگ است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
سولو در موسیقی چیست؟
سولو (به انگلیسی Solo) به معنای تکی است. سولو در آهنگ به معنای تکنوازی یک ساز یا صدا است. سولو در هرجایی از آهنگ ممکن است قرار بگیرد و کاملا بستگی به سلیقه آهنگساز و نیاز آهنگ دارد. گاهی ممکن است آهنگ با سولوی گیتار یا پیانو شروع شود، گاهی ممکن است پساز کورس بیاید یا حتی آهنگ با آن تمام شود.
هوک در آهنگ یعنی چه؟
سوال بسیار پرتکرار دیگر در مبحث ساختار موسیقی این است که هوک در آهنگ چیست؟ هوک به انگلیسی Hook به معنای قلاب است و دقیقا قصد شکار شنونده را دارد. هوک میتواند یک ایده کوچک، بخشی از یک ملودی، یک جمله یا ترکیبی از این دو باشد. هوک در هرجایی از آهنگ میتواند استفاده شود و از قانون خاصی پیروی نمیکند و هدف اصلی آن جلب توجه آنی مخاطب است. هوک در آهنگ معمولا قسمتی است که در ذهن مخاطب میماند و آنرا با خود تکرار میکند و گاها موسیقی شما را به واسطه آن بهیاد میآورد اما توجه داشته باشید که با کورس متفاوت است. کورس در آهنگ تکرار میشود و معمولا در ادامهی ورس است و از آن پیروی میکند اما هوک میتواند فقط یکبار باشد و حتی ممکن است درون کورس قرار بگیرد. هوک در رپ چیست؟ در موسیقی رپ هم هدف اصلی استفاده از هوک، ماندن در ذهن شنونده و ارتباط سریع او با آهنگ است و معمولا این کار به واسطه خود رپر و قدرت بازی با کلمات او اتفاق میافتد. در این سبک هوک میتواند بخشی از بیت (آهنگ)، یک بِیت جذاب و حتی یک کلمه یا قافیه نیز باشد.
بریج در آهنگ به چه معناست؟
بریج به انگلیسی Bridge معمولا یک بار در کل آهنگ ظاهر میشود که اکثر اوقات بین کورس دوم و سوم قرار میگیرد و فضای متفاوتی را به شنونده ارائه میدهد. در قسمت بریج آهنگ، سرعت موسیقی و حتی نوع خواندن خواننده تغییر میکند و آهنگ را از یکنواختی خارج میکند. هدف از بریج در آهنگ چیست؟ در قسمت بریج میخواهیم نشان دهیم که آهنگ ما چیزی فراتر از چند قسمت ورس و کورس است که تکرار میشود. بریج باعث میشود در قسمتهای انتهایی آهنگ یک بار دیگر شنونده را مجذوب داستان خود کنیم. در قسمت بریج معمولا آکوردی جدید وارد میشود و حتی میتواند شامل تغییر کلید و مودلاسیون (مثلا از C ماژور به A ماژور) یا سولوی گیتار الکتریک یا هر تغییر دیگری نیز باشد.
دراپ در موسیقی چیست؟
دراپ به انگلیسی Drop لحظهای است که آهنگ یا بخشهایی از آن به اصطلاح میخوابد و به یکباره آرامتر میشود، اما این آرامش معمولا ادامه ندارد و کمی پس از آن دوباره آهنگ به اوج خود باز میگردد. در قسمت دراپ فضای آهنگ ناگهان تغییر میکند و خلوت میشود و به شنونده احساس رهایی دست میدهد. دلایل مختلفی برای استفاده از دراپ در موسیقی وجود دارد که از اصلیترین آنها میتوان به بیان بهتر احساس یا استراحت دادن به گوش مخاطب و آرام کردن آهنگ اشاره کرد.
اوترو در آهنگ به چه معناست؟
اوترو به انگلیسی Outro قسمت پایانی آهنگ است. اوترو نقطه مقابل اینترو است و در این قسمت معمولا موسیقی اتمام مییابد. هدف از اوترو در موسیقی چیست؟ در این قسمت هدف اصلی این است که به شنونده این سیگنال را بدهیم که موسیقی رو به پایان است. این کار را به روشهای مختلفی میتوان انجام داد که کاملا به سلیقه و انتخاب آهنگساز و تنظیمکننده بستگی دارد. گاهی میشود صدا را به تدریج کم کرد یا در بعضی از آهنگها میشنویم که کورس آهنگ درحال تکرار است و آهنگ به آرامی محو میشود، یا حتی ممکن است آهنگ در لحظه پایانی کورس آخر تمام شود.
دو مثال کاربردی برای درک بهتر ساختار موسیقی و بخشهای مختلف آهنگ
مثال اول: آهنگ نوازش از ابی. یکی از معروفترین آهنگهای ایرانی در سبک پاپ. بیاید باهم ساختار اصلی و بخشهای مختلف آن را بررسی کنیم.
ابتدای آهنگ با تکنوازی پیانو شروع میشود که نقش اینتروی آهنگ را ایفا میکند و تا ثانیه 23 ادامه دارد. از ثانیه 23 و همزمان با شروع خواننده ورس اول آهنگ آغاز میشود و تا دقیقه 1:03 ادامه مییابد. از دقیقه 1:03 کورس آهنگ شروع میشود که به نوعی مهمترین بخش آهنگ حساب میشود. از ثانیه 1:40 بار دیگر بخش ابتدایی آهنگ تکرار میشود که همان سولوی آهنگ ماست و با پیانو اجرا میشود. پس از اتمام سولو وارد ورس دوم آهنگ میشویم که ملودی آن با ورس اول یکیست و تنها متن آن تغییر میکند. از ثانیه 2:43 بار دیگر کورس آهنگ تکرار میشود و پس از پایان آن با تکنوازی پیانو آهنگ اتمام مییابد.
ساختار این آهنگ بهصورت خلاصه به این شکل است: اینترو، ورس، کورس، سولو، ورس، کورس، آوترو.
مثال دوم: آهنگ این لحظهها از تیکتاک. یکی از زیباترین آهنگهای ایرانی در سبک رپ. بیاید نگاهی به ساختار این آهنگ و چیدمان اصلی آن بیندازیم.
ابتدای این آهنگ با اینترو آغاز میشود و تا ثانیه 22 ادامه مییابد. پساز آن ورس اول خواننده شروع میشود که تا دقیقه 1:04 ادامه دارد و سپس وارد بخش کورس آهنگ میشویم. از ثانیه 1:25 و با تمام شدن کورس ورس دوم آهنگ شروع میشود. در دقیقه 2:08 بار دیگر کورس آهنگ شنیده میشود و پس از اتمام آن، ورس سوم و پایانی آهنگ آغاز میشود. پس از اتمام ورس آخر وارد بخش آوتروی آهنگ میشویم که ترکیبیست از آوترو و کورس که پس از آن آهنگ تمام میشود. در بخش آخر کورس بهطور کامل پخش نمیشود و تنظیمکننده رنگوبوی آنرا وارد بخش آوترو و پایانی اثر میکند.
ساختار این آهنگ بهصورت خلاصه به این شکل است: اینترو، ورس، کورس، ورس، کورس، ورس، اینترو.
در دوره جامع آموزش آهنگسازی و تنظیم آرتیستشو تمام نیازهای شما برای ساخت کامل یک آهنگ را پوشش دادهایم. از ایده اولیه تا ساخت ملودی و ریتم، آشنایی و استفاده از تکتک سازها در دو فضای آکوستیک و الکترونیک، میکس اولیه خروجی نهایی. قسمتهای ابتدایی این دوره برای احترام به تصمیم شما رایگان قرار گرفته! برای مشاهده سرفصلهای آموزش روی لینک زیر کلیک کنید 👇
آموزش آهنگسازی و تنظیم حرفه ای
امیدوارم از خوندن این مقاله لذت برده باشید. تا اینجا مباحث پایه برای ساخت یک آهنگ رو یاد گرفتیم در ادامه با مقالات کاربردیتر نکات بیشتری درباره ساخت آهنگ خواهیم گفت😊 یادتون نره باقی مقالات سایت رو هم مطالعه کنید. حالا شما بگید کدوم قسمت یک آهنگ براتون جذابتره؟ ورس، کورس یا بریج؟
سوالات پرتکرار ساختار موسیقی
ساختار موسیقی چیست؟
ساختار موسیقی به چیدمان اصلی یک آهنگ میگویند. تمام آهنگها از قسمتهای متفاوتی تشکیل میشوند. اینترو، ورس، پری کورس، کورس، سولو، هوک، بریج و اوترو قسمتهای اصلی یک آهنگ هستند.
اینترو در موسیقی به چه معناست؟
مانند شروع یک فیلم یا داستان، موسیقی هم باید شروع جذابی داشتهباشد تا توجه شنونده را خیلی زود جذب خود کند. اینترو درواقع قسمت ابتدایی آهنگ است و بنا به سلیقه آهنگساز و نیاز آهنگ میتواند به روشهای مختلفی اجرا شود.
ورس در موسیقی چیست؟
ورس به انگلیسی Verse شروع داستان آهنگ ماست. در موسیقیهایی که دارای ترانه (Lyric) هستند، ورس فضایی برای گفتن داستان از طرف خواننده است و معمولا با شروع خواندن او آغاز میشود.
پری کورس چیست؟
در بعضی از آهنگها قسمتی از انتهای ورس به نام Pre chorus نامیده میشود. ساختار پری کورس به شکلیست که انگار ما را برای شنیدن یک چیز شگفتانگیز آماده میکند و آن چیز شگفتانگیز کورس آهنگ است. این که پری کورس داشته باشیم یا نه، کاملا اختیاری است.
کورس آهنگ چیست؟
کورس به انگلیسی Chorus به معنای هم خوانی است. درواقع همان بخشی از آهنگ است که معمولا چند بار در طول آهنگ تکرار میشود و شوندگان با آن ارتباط زیادی برقرار میکنند. کورس تقریبا مهمترین بخش آهنگ است و خلاصهای از داستان آهنگ را بیان میکند.
هوک در آهنگ یعنی چه؟
هوک به انگلیسی Hook به معنای قلاب است و دقیقا قصد شکار شنونده را دارد. هوک میتواند یک ایده کوچک، بخشی از یک ملودی، یک جمله یا ترکیبی از این دو باشد. هوک در هرجایی از آهنگ میتواند استفاده شود و از قانون خاصی پیروی نمیکند و هدف اصلی آن جلب توجه آنی مخاطب است.
سولو در آهنگ چیست؟
سولو (به انگلیسی Solo) به معنای تکی است. سولو در آهنگ به معنای تکنوازی یک ساز یا صدا است. سولو در هرجایی از آهنگ ممکن است قرار بگیرد و کاملا بستگی به سلیقه آهنگساز و نیاز آهنگ دارد. گاهی ممکن است آهنگ با سولوی گیتار یا پیانو شروع شود، گاهی ممکن است پساز کورس بیاید یا حتی آهنگ با آن تمام شود.
دراپ در موسیقی چیست؟
دراپ به انگلیسی Drop لحظهای است که آهنگ یا بخشهایی از آن به اصطلاح میخوابد و به یکباره آرامتر میشود، اما این آرامش معمولا ادامه ندارد و کمی پس از آن دوباره آهنگ به اوج خود باز میگردد. در قسمت دراپ فضای آهنگ ناگهان تغییر میکند و خلوت میشود و به شنونده احساس رهایی دست میدهد.
بریج در موسیقی به چه معناست؟
بریج معمولا یک بار در کل آهنگ ظاهر میشود که اکثر اوقات بین کورس دوم و سوم است. در بریج میخواهیم نشان دهیم که آهنگ ما بیشتر از چند قسمتی است که تکرار میشود. در قسمت بریج سرعت آهنگ و حتی نوع خواندن خواننده تغییر میکند و آهنگ را از یکنواختی خارج میکند.
اوترو در موسیقی به چه معناست؟
اوترو قسمت پایانی آهنگ است. بنابراین در این بخش این سیگنال را به شنونده میدهیم که موسیقی رو به پایان است؛ این کار را با چند روش میتوانیم انجام دهیم. اما اوترو معمولا نقطه مقابل اینترو است و در این قسمت موسیقی آرام و کم کم ناپدید میشود.
تعاریف عنوان شده عالی بود . بی نهایت سپاسگزاریم که با ظرافت توضیح داده شده است . در انتظار مطالب بعدی در مورد شناخت موسیقی هستیم .
ارادت ما راپذیرا باشید .
درود بر شما جلال عزیز
خیلی ممنون از لطفتون، خوشحالیم که این مقاله رو دوست داشتید. حتما در ادامه مطالب بیشتری در این راستا ارایه میکنیم.
جالب نوشته بودین با مثال مرسی خوب بود
درود توضيحات ساده و جامع بود
سپاسگزارم
خیلی ممنون از وقتی که گذاشتید برای آموزش و ساختار یک آهنگ با توضیحات کامل و مثالهای متعدد خیلی مفید بود درود بر شما
ممنونم از شما و وقتی که گذاشتین. خوشحالیم براتون مفید بوده.
عالـی
ممنون بابت توضیحات آموزشیتون 🙌
موفق باشید
مرسی واقعا عالی بود ولی درباره (پل) اهنگم توضیح میدادی ممنون میشدم🌹
عالی بود.
در مورد هوک :گاهی بجای کروس استفاده میشه و فرقش اینکه که توی هوک مثلا ۱ یا ۲ جمله ، دوبار تکرار میشه ، ولی در کروس تکرار نیست
ممنون میشم یکی یه توضیح مختصر راجع به
Refrain و interlude و collision و adlib بده
چون توی مقاله نبود
تشکر میکنم بابت این مقاله اما در ساختار موسیقی به refrain - interlude - collision - adlib اشاره نکردین.
خیلی عالی بود تمام قسمت هارو کامل توضیح داد
کلمه ای برای 'اوج' در موسیقی هست ؟ یا از خودش استفاده میشه ؟
مثلا هاینُت ؟
بهترین و کامل ترین توضیح ساختار موسیقی بود .. عالی ممنون ♡
ممنونم از شما که انرژی میدین و حمایت میکنین.
عالی بود
تونست کمکم کنه و سوال هایی که تو دهنم بود و برطرف کنه
دمتون گرم
ممنون امیرحسین عزیز 🌹