کابل ها همیشه نقش مهمی در ساخت موسیقی داشتن و جزو دستهای پشت پرده بوندند که زیاد مورد توجه قرار نمیگرفتند. در این مقاله قصد داریم بدانیم صدا چیست و چگونه اولین بار منتقل شد؟ سپس با کابلهای بالانس و غیربالانس آشنا میشویم. و در آخر انواع کابلهایی که شما در یک استودیو موسیقی به آن بر میخورید را بررسی میکنیم و متوجه میشویم چه کاربردی در استودیو دارند.
صدا چیست؟
صدا (Sound) یا صوت، یک نوع انرژی است که از تحرک ذرات ماده بهوجود میآید. به این صورت که یک ذره حرکت میکند و بعد به ذره دیگر برخورد میکند و ذره دیگر در اثر برخورد به حرکت در میآید و به ذره بعدی برخورد میکند و این چرخه همینطور ادامه پیدا میکند. در واقع صوت به این صورت در هوا، مایعات و جامدات منتقل میشود (حرکت طولی). این چرخه یا لوپ در اطراف منبع صدا شروع به حرکت میکند و بعد از مسافتی به دلیل مقاومت ذرات ماده منتقل کننده (مثلا حرکت صدا در هوا) از حرکت میایستد. برای مثال وقتی شما با صدای بلند میگویید: سلام! ممکن است ذرات هوا را تا 15 متر بلرزانید. حالا برای اینکه کسی صدای شما را بشنود باید کمتر از 15 متر با شما فاصله داشته باشد تا گوش آن شخص بتواند این ارتعاش را تشخیص دهد؛ و در نهایت صدایتان را بشنود.
تاریخچه انتقال صدا
در سال 1854 (میلادی) فردی به نام بدرسون نظریه انتقال صوت به صورت الکتریکی را مطرح کرد. سرانجام گراهام بل این کار را انجام داد تا همه را شگفتزده کند. در سال 1876 (میلادی)، وقتی که گراهام بل در حال انجام آزمایش برای اختراع تلفن بود. همه، از جمله متخصصان و مخترعین در زمینه الکترسیته او را مسخره میکردند. آنها چون با علم اصوات آشنایی نداشتند، این کار را غیرقابل انجام میدانستند. اما سرانجام گراهام بل در همان سال 1876 (میلادی) موفق شد صدا را از سیم عبور دهد.
ارسال یک سیگنال صوتی قابل تشخیص از طریق یک خط تلفن یک موضوع است و بازتولید یک ترک موسیقی لذتبخش موضوع دیگری؛ به همین دلیل ضبط دیجیتال موسیقی تا دهه 1970 (میلادی) محقق نشد. نخستین آلبوم موسیقی تجاری که قرار شد به صورت دیجیتال ساخته شود، در سال 1977 (میلادی) وارد بازار شد.
انتقال صدا در استودیو موسیقی
در استودیوهای موسیقی سیگنال صوت بعد از هر مرحله پردازش، از قسمتی به قسمت دیگر منتقل میشود. برای اینکه لوازم آهنگسازی خودمان را به یکدیگر متصل کنیم، دو راه وجود دارد. روش اول استفاده از سیم و کابل برای انتقال صدا است (آنالوگ Analog) و روش دوم استفاده از وایرلس (wireless) و بلوتوث (دیجیتال). روش دوم محبوبیت زیادی ندارد؛ چون در این روش لوازمی که دارای وایرلس هستند، قیمت بالاتری دارند، مقداری کیفیت صدا را کم میکنند و همچنین سینک کردن آنها کمی وقتگیر است. روش متداول برای انتقال صوت در استودیو موسیقی انتقال از طریق کابلها میباشد.
سیگنال صوتی ممکن است در طول مسیر خود تحت تاثیر عوامل مختلفی تغییر کند. ما برای اینکه بتوانیم سیگنال صدا را بدون تغییر و عیب و نقصی بین لوازم مختلف استودیو انتقال دهیم، باید طریقه استفاده درست از کابلها را بلد باشیم؛ که هر کدام از کابلها و کانکتورها در کدام قسمت از مرحله انتقال سیگنال بین لوازم کاربرد دارند.
یه عالمه آموزش عالی و رایگان!
تیم آرتیستشو تصمیم گرفته ساعتها آموزش رایگان رو در اختیار شما دوستان گرامی قرار بده! مهلتش محدوده و با دیدنشون هم کلی چیز جدید یاد میگیرید! برای دیدن این آموزشها کافیه رو متن قرمز زیر کلیک کنید!
آموزش رایگان آهنگسازی و میکس و مسترینگ
کابلها (Cable) به چند دسته تقسیم میشوند؟
کابلهای انتقال صدا به طور کلی به دو دسته تقسیم میشوند:
کابلهای بالانس
کابلهای بالانس شده حداقل دارای 3 سیم هستند: پایه مثبت، پایه منفی و گراند (زمین). دو پایه مثبت و منفی حامل سیگنال یکسانی هستند ولی قطبهای این سیگنال مخالف هم هستند (به شکل زیر دقت کنید). اگر در طول مسیر نویز به سیم اضافه شود، به هر دو پایهی مثبت و منفی به یک شکل اضافه میشود. حالا اگر قطعهای که سیگنال به آن منتقل میشود بالانس باشد، سیگنال پایهی منفی را برعکس میکند؛ این کار باعث میشود دو سیگنال صدای ما همشکل ولی نویزها مخالف یکدیگر شوند. حالا فقط کافی است این دو سیگنال با هم جمع شوند، با این حرکت چون نویزها مخالف یکدیگرند جمع آنها 0 میشود. برای درک بهتر، عدد 5 را در نظر بگیرید؛ معکوسش (همان نویز در قطب مخالف) 5- میشود. در نهایت جمع این دو 0 میشود این همان بلایی است که سر نویزها میآید.
از این کابلها میتوانیم در مسافتهای طولانیتر استفاده کنیم. کابلهای XLR و TRS برای انتقال صدای بدون نویز، از یک دستگاه بالانس به دستگاهی دیگر بکار میروند.
کابلهای غیربالانس
یک کابل بالانس نشده حاوی یک جفت سیم است. یکی از این سیمها به منبع سیگنال وصل میشود که حاوی سیگنال صدا است و دیگری به زمین متصل میشود. نویزهای الکترومغناطیسی بر این سیمها تاثیر خود را میگذارند. اگر طول این کابلها از ۳ متر بیشتر باشد، همانند یک آنتن عمل میکنند و نویزها را جذب میکنند. سپس این نویزها به درون آمپلیفایر میرود؛ آمپلیفایر نویزها را تقویت میکند و سپس از طریق اسپیکر پخش میشود؛ در نتیجه ما یک صدای هوووووم از اسپیکر میشنویم. این نوع کابلها فقط یک نوع کانکتور برای اتصال دارند که به TS (پایینتر توضیح دادیم) مشهوراند.
طول عمر کابلها
کابلها به طور کلی اجزای بادوامی هستند؛ چون در استودیوهای موسیقی، کابلها مدام خم یا قطع و وصل نمیشوند به طول عمر این کابلها کمک بیشتری میکند. یکی از دلایل اصلی طول عمر کابل، کیفیت ساخت آن است. اگر موقع خرید، کابل ارزان قیمت را انتخاب کرده باشید، بهزودی مجبور میشوید آن را با کابل دیگری عوض کنید. توصیه میشود موقع خرید لوازم استودیو، کابلهای با کیفیتی تهیه کنید، تا مجبور نشوید مدام آنها را عوض کنید.
به طور کلی تا زمانی که کابل پاره نشود یا سیمهای داخلی کابل قطع نشوند، قابلیت استفاده را دارند؛ ولی ممکن است به سیگنال شما نویز وارد کنند و کیفیت کار شما را پایین بیاورند.
پیشنهاد میکنیم از هر نمونه کابلی که در استودیو استفاده میشود یک مورد زاپاس داشته باشید، تا در شرایط اضطراری از آن استفاده کنید.
انواع کابلها در استودیو موسیقی
همانطور که اوایل مقاله اشاره کردیم، در استودیو موسیقی به کابلهای زیادی برمیخورید. حالا ما سعی میکنیم شما را با کابلهایی که معروفترند آشنا کنیم. مثلِ کابلهای MIDI ،TRS ،AUX و …
کابل TS (مونو)
TS مخفف Tip و Sleeve است که به پارسی میشود نوک و حلقه. در این کابلها ما دو سیم خواهیم داشت؛ یک سیم حاوی سیگنال و سیم دیگر به زمین متصل میشود. کابلهای TS معمولاً به صورت مونو کار میکنند و متوجه میشویم که نویز بر روی سیگنال ما تاثیر میگذارد. این کابلها معمولاً برای گیتارهای الکتریک، پچ افکتهای گیتار و گاهی برای جعبههای اَمپ تک سوئیچ استفاده میشوند.
کابل TRS (استریو)
حروف TRS مخفف کلمات Ring ،Tip و Sleeve است. کانکتورهای این کابل از لحاظ ظاهری شبیه کانکتورهای TS هستند با این تفاوت که بخش رسانایی به اسم Ring بین Tip و Sleeve قرار گرفته است. کابلهای TRS دو سیم رسانا دارند به اضافه یک بخش گراند (شیلد). قسمتهای Tip و Ring حامل سیگنال هستند و قسمت Sleeve بخشی است که به ground یا shield متصل میشود. این کابلها معمولاً برای اتصال تجهیزات بالانس یا برای جریان سیگنالهای مونوی چپ و راست به هدفونهای استریو بهکار میروند.
کابل AUX
کانکتور این کابلها از لحاظ ظاهری دقیقا شبیه به کانکتور TRS است؛ با این تفاوت که یه مقدار سایز کوچکتری دارند. قطر نوک این کانکتورها 3.5 میلیمتر است. تفاوت کاربرد کابل AUX با TRS این است که برای اتصالات ظریفتر به کار میرود؛ مثل موبایل، لپتاپ، اسپیکرهای کوچک، ماشین (خیلی زود خراب میشن انصافا) و …
در عکس زیر تفاوت اندازهی AUX و TRS را مشاهده میکنید.
کابل TRRS
این نوع کانکتور دارای دو حلقه (Ring) است و در مقایسه با TRS یک Ring بیشتر دارد. به عبارت دیگر، دارای سه هادی (رسانا)، به علاوه شیلد (زمین) است. یک کابل TRRS معمولاً شامل یک کانال چپ و راست و همچنین یک کانال میکروفون است. کابل TRRS غالباً در هدست یا هدفون وجود دارد که شامل یک کنترلکننده داخلی است و به ما این امکان را میدهد که با استفاده از میکروفون داخلی صحبت کنیم.
کابل XLR
XLR مخفف عبارت External Line Return (بازگشت خط خارجی) است. این رابطها ۳ پینی هستند: مثبت، منفی و گراند. کابل XLR یکی از کابلهای پرمصرف استودیوهای حرفهای میباشد. XLR معمولاً برای انتقال سیگنالهای لاین لول بالانس یا میکروفون بهکار میروند. در بخش صدا، در استودیوهای موسیقی معمولاً میبینیم که کابلهای XLR رابط بین میکروفون و میکسر است. همچنین اکثر لوازمی که باید به اسپیکرها وصل شوند، از این کابل برای کیفیت بیشتر استفاده میکنند.
کابل RCA
کانکتور RCA محصول کشور آمریکا است و این کانکتورها را رادیوی آمریکا در اوایل دهه 1940 میلادی برای رادیوها روانهی بازار کرد. بعدها برای تلوزیون مورد استفاده قرار گرفت. فیش RCA معمولا برای انتقال سیگنالهای صوتی و تصویری استفاده میشود. در حال حاظر کاربرد این کابلها بیشتر در سیدی یا دیویدی پلیرها و … است.
کابل BNC
فیشهای این کابل توسط نیل کنسلمن (Neill Concelman) طراحی شده که تقریبا شبیه به یک سرنیزه (Bayonet) است. اسم این فیش از مخفف این کلمه به اضافهی اسم سازندهی این کانکتور گرفته شده است. این کانکتورها اغلب در تجهیزات صوتی تصویری، دوربینهای مداربسته و همچنین در دستگاههای آزمایشی مانند اسیلوسکوپ (Oscilloscope) یافت میشوند.
در دیوایسهای صوتی، به طور معمول از رابطهای BNC برای همگامسازی سیگنالها، موقع انتقال بین دستگاهها استفاده میشود. (خب حالا این ینی چی؟) مثلا دیوایسهای سینتیسایزر، دیلی و … همانطور که میدانید باید روی ضرب مشخصی کار کنند؛ کارِ BNC در استودیو موسیقی هماهنگسازی تمپو (Tempo) دیوایسهای مختلف است. البته اگر الان از پلاگین و سینتیسایزرهای مجازی استفاده میکنید، چنین مشکلی نخواهید داشت.
در دوره آک.زش آهنگسازی و تنظیم آرتیست شو، مرحله به مرحلهی ساخت یک آهنگ رو یاد بگیر. قسمتهای ابتدایی برای احترام به تصمیم شما رایگان قرار گرفته! روی لینک زیر کلیک کن 👇
آموزش صفر تا صد آهنگسازی و تنظیم
کابل MIDI
میدی (MIDI) مخفف Musical Instrument Digital Interface به معنای رابط دیجیتالی سازهای موسیقی است. کاربرد اصلی این پورت برای اتصال سازها یا سینتیسایزرها به لپتاپ یا PC است. پورت MIDI توسط بسیاری از کارت صداهای کامپیوتر شخصی پشتیبانی میشود.
تبادل اطلاعات از طریق MIDI به این صورت است که فرستنده اطلاعات لازم مانند شماره نت، مدت زمان کشش، شدت صدا و … را بهصورت اطلاعات دیجیتال (حدود 10 بایت) به گیرنده میفرستد و گیرنده (معمولا PC یا لپتاپ) نت مورد نظر را با یکی از مجموعه بانکهای صوتی موجود در حافظهاش اجرا میکند. توجه کنید که در این انتقالِ اطلاعات، هیچ سیگنال صوتی آنالوگی منتقل نمیشود.
کابل S / PDIF
S / PDIF که مخفف عبارت (Sony/Philips Digital Interface) است، توسط کمپانیهای سونی و فیلیپس روانه بازار شد. این کابلها جزو کابلهای پرمصرف در استودیو هستند و تحت استاندارد AES / EBU (انجمن مهندسی صوتی اتحادیه پخش اروپا) کار میکنند. کابل S / PDIF از کانکشنهای RCA استفاده میکند و جنس کابل هم از کابلهای کواکسیال (Coaxial) میباشد. هنگام استفاده از این نوع کابل، نباید طول آن بیشتر از 6 متر باشد. از این کابلها در استودیو برای ارتباط تجهیزات صوتی دیجیتال با یکدیگر استفاده میشود.
کابل ADAT
اتصال ADAT همانند اتصال S / PDIF برای حمل سیگنال صوتی دیجیتال بین لوازم استودیو خانگی و کارت صدا و یا دو دستگاهی که از این کانکتور پشتیبانی میکنند، به کار میرود. استفاده از پورت ADAT در اوایل 1990 توسعه یافت. کابلی که برای این کانکشن مورد استفاده قرار میگیرد، کابل نوری (Optical و یا Light Pipe) است. کانکشن ADAT میتواند بهصورت همزمان هشت کانال صوتی دیجیتالی را به وسیله یک کابل اپتیکال انتقال دهد. این کابلها هم مثل کابل S / PDIF در استودیو برای ارتباط بین تجهیزات صوتی دیجیتال استفاده میشود.
کابل Sync ADAT
از کابلهای Sync ADAT برای sync کردن (همگام کردن) ابزارهای درون یک استودیو موسیقی به یکدیگر استفاده میشود. این نوع کابلها سیگنالهایی که برای همگامسازی قطعات مختلف نیاز است را انتقال میدهند.
کابل (insert (Y
از کابل insert برای جداسازی یک سیگنال به دوقسمت، و یا ترکیب دو سیگنال با هم استفاده میشود .
به این خاطر که عملکرد این کابل شبیه به حرف Y به نظر میرسد. از عبارت کابلِ وای (Y) هم برای این کابلها استفاده میشود. کابل Y دو سیگنال را به هم متصل کرده یا یک سیگنال را به دو قسمت تقسیم میکند. کابلهای Y یک راه ساده و آسان برای انجام این دو کار در استودیو موسیقی هستند.
کابل USB
اصطلاح USB مخفف عبارت (Universal Serial Bus) به معنای (گذرگاه سریال عمومی) است. کابل USB را میتوانیم یکی از محبوبترین انواع کابل موجود در دنیا بدانیم. USB بیشتر برای اتصال رایانه به دستگاههای جانبی مانند موبایل، دوربین، دوربین فیلمبرداری، پرینتر، اسکنر و موارد دیگر استفاده میشود. در استودیو موسیقی از کابلهای USB معمولا برای اتصال اینترفیسهای صوتی به کامپیوتر، یا انتقال اطلاعات میدی از کیبوردها یا میکسرها و … به کامپیوتر استفاده میشود.
کابل Firewire
کابل Firewire که معمولا با نام IEEE 1394 معرفی میشود، یک نوع اتصال استاندارد برای انواع مختلف دستگاههای الکترونیکی مانند دوربین، چاپگرها، اسکنرها، هارد اکسترنال و سایر لوازم جانبی است. فایروایر اولین بار به خاطر سرعت بالای انتقال دادهها برای ویدئو به کار گرفته شد. جالب است بدانید تمام نسخههای ویندوز، از ویندوز 98 تا ویندوز 10 و همچنین Mac OS 8.6 و بعد از آن، Linux و سایر سیستمعاملها از Firewire port پشتیبانی میکنند.
کابلهای Firewire مانند کابلهای USB برای انتقال سیگنالهای دیجیتال استفاده میشود. در استودیوهای موسیقی بیشتر از Firewire400 استفاده میکنند. لازم به ذکر است که عدد کنار Firewire سرعت انتقال اطلاعات در کابل را نشان میدهد. Firewire400 میتواند در هر ثانیه 400 مگابایت دیتا را انتقال دهد.
مرسی کلی که تا تهش وقت گذاشتی واسه خوندنش ❤️ امیدوارم برات مفید بوده باشه
اگه نظر، پیشنهاد یا انتقادی داشتین تو بخش نظرات همین پایین بهمون بگین. ازتون دعوت میکنم ویدیوی شروع یادگیری آهنگسازی رو ببینین! رایگان قرار دادیم. آموزش رایگان شروع آهنگسازی
مرسی داداش ک وقت گذاشتی و این همه تایپ کردیی من از وردی میکروفن TR to TR استفاده میکردم برای اتصال مانیتورینگ به کارت صدا
تمام وسایل استودیومو عوض کردم فک میکردم کیفیت ندارن همش تو سیستمم نویز بود صدای مانیتورینگ ها بعد یکسال استفاده از کابل های دست ساز TS به نویز افتاد و صداهای خروجی به صورت نوسانی بیس دار و تریبل دار میشدن اما الان که مطلب شمارو مطالعه کردم فهمیدم مشکلم کجاست نکته ی خیلی ریزی هست که کمتر کسی توجهه میکنه بهش چون کابل های Ts با TRS جفتشون شبی هم دیگن کمتر کسی میتونه فرقشونو تشخیص بده
سلام استاد سایت بسیار خوبی دارید ببخشید من یه پیانو دیجیتال دارم که سوکت یو اس بی داره ولی نه این سوکت های ساده ای که روی مادربورد هم هست مثل اون هم سوکت پشت کارت صدا های فوکوس رایت هم دیدم اگر فهمیدید منظورم کدوم نوع سوکته میشه بگید اسم کابل اتصالش چیه
دمتون گرم، توضیحات خیلی ساده و خوب بیان شده👊🏽
ممنون پرهام عزیز خوشحالم براتون مفید بوده ❤️
عالی بود مثل همیشه
ممنون
لطف داری رضا جان
خوشحالیم که راضی بودی