فناوریهای حوزهی دیجیتال همواره در حال پیشرفت است. درست زمانی که فکر میکنیم همهچیز مهیاست و به پایان این مسیر رسیدهایم، قابلیت جدیدی اضافه میشود و دنیای پیرامون ما را دگرگون میکند. (انگار که وارد یه سرزمین جدید و جادویی شدیم!) برخی از این تکنولوژیهای جدید، مثل پردازش چند هستهای، از انتظارات ما فراتر میرود. برخی مانند ویندوز ویستا بیشتر شبیه لباسهای جدیدی هستند که فقط چند بار آنها را میپوشید. اما موضوعی که قرار است در این مقاله راجعبه آن صحبت کنیم، سیستم عامل 64 بیتی و تفات آن با نسخه ۳۲ بیتی برای یک موزیسین، آهنگساز و یا پرودیوسر است. پس با آرتیست شو همراه باشید.
سیستم عاملهای 64 بیتی به ما این امکان را میدهند که به اندازهی پیشفرض نرمافزار خود از RAM استفاده کنیم؛ اما آیا این مورد دلیل خوبی برای آپگرید سیستمعامل خود است؟
تاریخچهی کوتاه
هماکنون در برههای از زمان هستیم که اکثر سیستمهایی که اپل و ماکروسافت ارائه میدهند، برای نسخه ۶۴ بیتی سیستم عامل، بسیار پایدار و قابل اعتماد میباشند. پس بهتر است از مزایای ۶۴ بیتی بودن سیستم عامل و آزمایش کارکرد نرمافزارهای تولید صدا و موزیک روی آن شروع کنیم.
استفادهی کامل از سیستم ۶۴ بیتی زمانی محقق میشود که از برنامههای بومی ۶۴ بیتی روی پردازندهی ۶۴ بیتی و همینطور سیستم عامل ۶۴ بیتی استفاده کنیم. پس اگر هر کدام از پیشنیازهای اشاره شده را نداشته باشیم، نمیتوانیم تفاوت محسوسی را نسبت به اکوسیستم ۳۲ بیتی احساس کنیم. از نظر سخت افزاری، پردازندههای 64 بیتی چندین دهه است که وجود دارند، اما تا زمانی که AMD، Opteron و Athlon 64 را در سال 2003 معرفی نکرد، آنها به رایانههای عمومی تبدیل نشدند. اینتل یک سال بعد از AMD پیروی کرد و از آن زمان تمام معماریهای سیستمها کم و بیش با 64 بیتی سازگار بوده است.
مایکروسافت Windows XP Professional x64 Edition را در سال 2005 برای استفاده از سختافزار 64 بیتی منتشر کرد، اما درایورهای سختافزاری بسیار کمی در دسترس بود و نرم افزارهای کاربردی سازگار، عملاً وجود نداشت. هیچ حالت شبیه سازی 32 بیتی وجود نداشت، بنابراین اگر یک برنامه 64 بیتی کاملاً کدگذاری نشده بود، اجرا نمیشد. تقریباً در همان زمان، اپل دسترسی خط فرمان را به پردازش 64 بیتی از طریق سیستم عامل 10.4 “Tiger” ارائه داد، اما هیچ کس واقعاً متوجه این موضوع نشد.
اولین علائم سیستم عامل 64 بیتی قابل اجرا با انتشار ویستا (Vista) در سال 2006 ظاهر شد. با دو نسخه 32 و 64 بیتی در فروشگاههای نرمافزاری عرضه شد. این نسخه به دلیل قابلیت اجرای برنامه های 32 بیتی در محیط 64 بیتی بر نسخه XP پیروز شد. Mac OS X در سال 2007 با 10.5 ‘Leopard’ و در سال 2009، OS 10.6 ‘Snow Leopard’ هسته 64 بیتی اپل را به عنوان پیش فرض معرفی کرد. با همه برنامههای کاربردی به 64 بیتی بومی منتقل شد. ویندوز ویستا، ویندوز 7 و همینطور نسخههای بعدی ویندوز نیز سالهای گذشته با دو نسخه 32 اینچی و 64 بیتی عرضه شدند.
فواید سیستم ۶۴ بیتی
هر گونه نظرخواهی از کاربران یا تولیدکنندگان نرمافزارهای صوتی نشان میدهد که مزیت اصلی سیستم عامل 64 بیتی دسترسی به RAM بیشتر است. در سیستم عامل ۳۲ بیتی از ظرفیتهای کمتر از چهار گیگابایت پشتیبانی میشود؛ در حالی که در سیستمهای ۶۴ بیتی، این ظرفیت میتواند بسیار بیشتر از این مقدار باشد. به سختی میتوان تفاوتهای مهم دیگری اضافه کرد. (حداقل مزایایی که برای پرودیوسرهای مویسقی تاثیرگذار و مهم باشه.) تفاوتهایی مانند ثبت آدرسهای گستردهتر، معماری سریعتر و فراخوانی عملکردها و مقیاس پذیری بهتر عوامل دشواری برای اندازهگیری در زمینه صدا و موسیقی هستند؛ اما به نظر نمیرسد که تغییری در پخش کردن چند صدا یا توانایی اجرای سمپلهای بیشتر را داشته باشند.
از دیگر تفاوتهای بین پردازندههای ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی، تعداد محاسباتیست که میتوانند در ثانیه انجام دهند. این مورد بر سرعت اجرای وظایف تاثیر مستقیم میگذارد. پردازندههای ۶۴ بیتی میتوانند در دو هسته، چهار هسته، شش هسته و هشت هسته بر روی سیستمها نصب شوند. هستههای چندگانه باعث افزایش تعداد محاسبات در واحد ثانیه می شود که میتواند قدرت پردازش را افزایش دهد و کمک کند نرمافزارها سریعتر اجرا شوند. نرمافزارهایی که نیاز به محاسبات زیادی برای عملکرد صحیح دارند در بیشتر پردازندههای ۶۴ بیتی چند هستهای سریع تر و کارآمدتر عمل میکنند.
در نرمافزارهایی که ابزارهای پیچیده و جلوههای متعدد دارند این تفاوت محسوستر است. مثلا فتوشاپ با سیستم ۶۴ بیتی در پروژههای بزرگ و پیچیده، ۱۵ برابر سریعتر از نسخهی۳۲ بیتی آن است. در تلاش برای آشکار کردن این موضوع، آزمایشی برای اندازهگیری و مقایسه زمان لازم برای میکس کردن یک پروژه صوتی با کیفیت بالا و پر از جلوههای صوتی انجام شد. این پروژه در Cubase 64 و ویندوز 64 بیتی ۵ دقیقه و 24 ثانیه طول کشید. در Cubase 32 و ویندوز 64 بیتی پنج دقیقه و 39 ثانیه و در Cubase 32 و ویندوز ۳۲ بیتی، ۵ دقیقه و 41 ثانیه طول کشید. این آزمایش دقیقاً قدرت فوقالعاده برنامههای کاربردی بومی 64 بیتی را نشان نمیدهد، اما شاید حداقل نشانهای باشد که برخی از مزایای خارج از دسترسی به RAM را نشان دهد.
در زمینهی پخش سمپل و یا به عبارت دیگر استفاده از سمپلها در کنار یکدیگر و حتی در سازهای مجازی، دسترسی به حافظهی بیشتر مهم است. جالب است بدانید که در سال ۱۹۹۸، مشخصات توصیهشده برای پردازش ۶۴ نت همزمان یک پیانو، تنها ۱۲۸ مگابایت رم ناقابل بود. هنگامی که قدرت سمپلرها درک شد، حجم سمپلها به طور چشمگیری افزایش یافت؛ اما دلیل مهمتر، افزایش توقعات کاربر هم بود.
چه موقع حتما به محیط ۶۴ بیتی احتیاج داریم؟
اگر حوزهی کاری شما با سازهای اکسترال و کتابخانههای سمپل متعدد و گسترده، گره خوردهاست، دیگر نباید به سیستم ۳۲ بیتی فکر کنید. امروزه با فراگیر شدن محیطهای ۶۴ بیتی، پر شدن رم کم اهمیتترین موضوعیست که پرودیوسر میبایست با آن درگیر شود. به عنوان مثال در نرمافزار میزبان Pro Tools، ضبط کردن، میکس و مسترینگ بر روی CPU فشار بیشتری میآورد تا رم.
برای مقایسه بهتر بین سیستمها، از ماژول تریلیان (Spectrasonic Trilian) استفاده میکنیم که دارای بانک صوتی عظیمی از سازهای بیس متعدد است. این وی اس تی، حافظهی سیستم شما را یک لقمهی چپ میکند! شما میتوانید دهها ساز بیس را در تریلیان اجرا کنید بدون اینکه به آستانهی حافظهی رم برسید. (اما در صورتی که درست ازش استفاده کنین!) این آزمایش به خوبی تفاوت سیستمهای ۶۴ بیتی را به نمایش میگذارد. تریلیان دارای چند بیس صوتی عظیم، با حجم بیش از 2 گیگابایت است که هر کدام مجموعههای مختلف سمپل را بارگذاری میکند. آنها تا حدی در RAM و بخشی دیگر بر روی دیسک بارگذاری میشوند. بنابراین معمولاً حدود 1 گیگابایت حافظه واقعی را اشغال می کنند. چهار تای دیگر بیسهای الکتریک هستند که حجم هر یک بیش از 1 گیگابایت است و حدود 600-700 مگابایت در RAM بارگذاری میشود.
در سیستم ۳۲ بیتی چه میگذرد؟
در ویندوز 32 بیتی، یک برنامه مجاز است حداکثر 2 گیگابایت (بدون توجه به میزان RAM نصبشده در سیستم) را استفاده کند. سیستم عامل 32 بیتی حداکثر میتوانند 4 گیگابایت حافظهی رم را پشتیبانی کنند. طبق تستهای انجامشده Cubase ،Sonar و Live همه توانستند یک ساز بیس را بارگذاری کنند؛ اما لود شدن در حدود 1.5 گیگابایت گیر میکند و پیامی ظاهر میشود که می گوید: در حال تلاش برای بارگیری ساز هستیم که از آنچه در دسترس آن بود فراتر رود. در این حالت، هنوز هم میتوان اولین ساز را نواخت، اما تا آنجا که لود شدهبود.
البته با استفاده از یک ویرایشگر ساده که در فایل boot.ini فعال میشود، میتوان ظرفیت مجاز استفاده یک برنامه از رم را به ۳ گیگابایت افزایش داد. با این تغییر کوچک میتوان تعدادی ساز دیگر را بارگیری کرد.
پلاگین یا VST چند بیتی استفاده کنم؟
و اما سوال اصلی! فرضا شما نرمافزار میزبان خود را با توجه به توضیحاتی که دادیم نصب کردهاید. هم اکنون سوال شما این است که کدام ورژن پلاگینها را بر روی DAW خود اجرا کنیم؟ جواب سادهست. هر دو ورژن ۳۲ و ۶۴ بیتی این نرمافزارها روی DAW شما بالا میآید و میتوانید با آن کار کنید؛ اما اگر انتخاب درستتری داشته باشید با باگهای نرمافزاری کمتری روبرو خواهید شد.
برای آشنایی کامل با نرمافزارهای میزبان و همچنین وی اس تی پلاگینها، کافیست مقالهی زیر را مطالعه کنید:
همه چیز درباره نرم افزارهای آهنگسازی (پلاگین، وی اس تی، پریست و …)
مرحلهی اول این است که ببینید نرمافزار میزبان شما ۳۲ یا ۶۴ بیتی است. برای دریافتن این موضوع کافیست به وبسایت ارائه دهندهی نرمافزار بروید و ببینید که کدام ورژن را ارائه میدهد. در اکثر موارد شرکتها هر دو ورژن را بسته به نیاز کاربر تولید میکنند. (خب حالا چهکنیم؟) نگران نباشید راههای سادهای برای فهمیدن این موضوع وجود دارد.
درحالی که DAW شما باز است، به Task Manager خود میروید. شورتکات آن روی کیبورد Ctrl + Shift + Esc میباشد. سپس روی More detail کلیک کنید. از سربرگهای بالا روی detail کلیک کنید. در اینجا ستونهایی را مشاهده میکنید که جزئیات برنامهها در آنها نوشته شدهاست اما سوالی که ما داریم را جواب نمیدهند. پس روی سربرگ ستونها راست کلیک میکنیم و Select columns را انتخاب میکنیم. در پنجرهی باز شده گزینهی Platform را پیدا کرده و تیک آن را میزنیم. حلال در ردیف اپلیکیشن آهنگسازی شما ورژن چند بیتی آن نوشته شدهاست.
(بگذریم!) حالا بسته به ورژن DAW خود ورژن پلاگین مورد نظر را انتخاب کنید. مثلا اگر اف ال استودیوی ۶۴ بیتی روی سیستم شما نصب است از پلاگین و وی اس تیهای ۶۴ بیتی استفاده کنید. (چرا؟) اگر خلاف این موضوع را انجام دهید در هنگام کار با پلاگین باگهای نرمافزاری عجیب غریب مشاهده میکنید که شما را به دردسر میاندازد. پس بهتر است به نکتهی گفت شده توجه کنید.
بروز بودن برای یک موزیسین که با نرمافزارها کار میکنه، خیلی مهمه. پس امیدوارم که طبق نیازتون به سراغ پردازنده و نرمافزار درست برید و به بهینهترین شکل ممکن از توان سیستم خودتون استفاده کنین. امیدوارم مقاله به همهی سوالهاتون پاسخ داده باشه. 🙂
در ادامه میتونین ویدیوی رایگان شروع یادگیری موسیقی رو ببینین: آموزش شروع آهنگسازی
ممنون از شما ❤️🍻
محبت دارین حسین جان
سلامت باشید 🌹
دمتون گرم